zondag 1 mei 2016

Handletteren

Ik kan wel huilen. Ik moet het alfabet overschrijven, net zo netjes als op de sheet. Met en zonder schreef. In script en in gothic. Mijn buurvrouw trekt uit de losse pols twee hele rechte lijnen op papier en daar tussen verschijnen de strakke en sierlijke letters als vanzelf. Bij mij bungelen ze onder en boven het lijntje en lijken ze totaal niet op de letters van de sheet.

Nee, ik zit niet op de lagere school, maar bij een workshop Handettering. Toen ik een paar weken terug de advertentie zag, werd ik meteen blij. Dat leek me heerlijk, mooie letters maken! Maar nu vergaat me alle lol.

Als de cursusleider een foto wil maken van ons werk, leg ik mijn hand over mijn letters. Nee, niet de mijne, die zijn niet goed genoeg. Als hij zegt dat we ongeveer nog een uur verder gaan met het alfabet overschrijven, leg ik mijn pen zuchtend neer.

Een handschrift vol herinneringen
Ik moet denken aan mijn eigen schrijfworkshops. Vaak laat ik mensen heel langzaam hun eigen naam schrijven. Sommigen gaan netjes schrijven, zoals ze dat vroeger op school hebben geleerd. Anderen maken mooie zwierige letters. In ieder geval komen bij de meeste mensen herinneringen op aan hun kindertijd.

Prettige herinneringen - van spelen met letters en mooie vormen maken. Van kleien, spelen met eten, het gevoel van warm zand. Ook onprettige herinneringen: van niet kunnen spellen, geen rechte letters kunnen maken, niet goed genoeg zijn, de harde hand van vader.

De hand zit vol fysieke ervaringen, die vrij komen als we er mee werken, als we uitdrukking geven aan onszelf via die hand.

Al die bagage nemen we mee als we gaan schrijven. Ik voel me aan deze tafel opeens weer een klein meisje worden, die onder de tafel wil kruipen. Sommige mensen vinden het heerlijk om mooie letters tussen de lijntjes te zetten, ik zie ze geconcentreerd genieten. Maar ik voel elke druppel creativiteit uit me stromen.

Plezier in het schrijven is de basis
Dan schuif ik recalcitrant het vel met de rechte lijnen weg. Ik pak een groot vel en begin mijn eigen letters en vormen te maken, dansend over het hele vel. Totdat ik weer kan ademen, en een beetje glimlachen. De docent heeft me opgegeven, maar ik heb iets teruggevonden. Mijn plezier.

Het klinkt poezelig en onbelangrijk; plezier in het schrijven. Want daarmee schrijf je toch geen boek? Daarvoor heb je toch techniek nodig?

Nu weet ik weer waarom ik het zo belangrijk vind dat mensen plezier hebben tijdens mijn workshops.   Want zonder plezier in je schrijven, leer je niets. Plezier heeft nut!

Als ik alleen maar probeer om het goed te doen, zien mijn letters er niet uit. Ik geloof oprecht  dat ik niet kan schrijven. Maar op het grote vel komen geinige woorden tevoorschijn, die best op de foto mogen. Het plezier geeft me mijn vertrouwen en vindingrijkheid terug. Het plezier brengt me in contact met de andere opgeslagen herinneringen in mijn hand. Met de enthousiaste hand die zich spontaan opgaf voor deze workshop. Mijn schrijfhand, kinderhand, kunstenaarshand.

Je eigen handschrift vinden
Ik leef op als we een quote mogen vormgeven, in onze eigen letters, niet in rechte lijnen. Ik maak een origineel ontwerp. De docent ziet me weer staan. Nu kan ik zijn kritische en positieve feedback ontvangen. Want ik schrijf nu met mijn eigen handschrift, en niet die van een ander. Ik maak zelfs een paar rechte hulplijnen en probeer wat gothic letters uit.

Ik schrijf niet, ik handletter. Dat is net anders. Het is iets tussen tekenen en schrijven in, en eigenlijk is het best leuk.