maandag 30 juni 2014

Het huis schrijft mee

In deze serie blogs schrijf ik over de achtergrond van de verschillende Wonder-word cursussen. Deze blog gaat over de meditatieve schrijfweek VAN TOP TOT TEEN in Zuid Frankrijk. Dit jaar geef ik deze cursus voor de derde keer.




Met mijn fietssleuteltje in mijn hand, sta ik bij de fietsenstalling van Utrecht Centraal. Op het moment dat ik mijn slot openmaak, heb ik een idee. Mijn Top tot Teen cursus, die ik nu al vijf jaar geef, is uitermate geschikt als zomerweek in Frankrijk! Dat inzicht is net zo helder en snel als de klik van mijn fietsslot.
Twee dagen later krijg ik onverwacht een mailtje van mijn bedrijfscoach Coleta Coppes; of ik geen cursus wil geven in hun huis in de Ardeche. Blijkbaar waren er tegelijkertijd verschillende sloten van het slot gegaan.

De toegang van Lou Soulei
Tijdens de eerste les van deze cursus beginnen we met het beschrijven van onze sleutelbos. Tot welke ruimtes verschaffen deze sleutels toegang? Daarna vraag ik hoe de deur naar je binnenwereld er uit ziet. Zit daar een slot op? Wat voor sleutel past daar op?

Tijdens de zomerweek hebben we een gezamenlijke deur naar binnen. De toegangspoort van Lou Soulei, het huis van Gerben en Coleta. Het is een gietijzeren poort aan de hoofdweg van het middeleeuwse stadje Largentiere. De eerste keer dat ik voor die deur stond, vroeg ik me af of ik wel goed zat, er is geen huis te bekennen. Ik liep het trappetje direct achter de poort op en vervolgde een lang pad naar boven om bij een volgende houten deur te komen, met een koperen bel. Toen ik die opende, kwam ik in een andere wereld.

Een ommuurde tuin met een magnolia, banaan en palm, met een rond koud badje, met ligstoelen en voldoende schaduw. Dit is de plek waar we elke ochtend mediteren en schrijven; op de grond en aan kleine ronde tafeltjes. Hier betreden we de binnenwereld. Op het hoger gelegen terras staat een lange tafel, waaraan we in stilte ontbijten, lekker lunchen en uitgebreid dineren. Daarachter nog een kleine tuin met sfeervolle slaapzolders en een poeltje met lelies.

Het huis Lou Soulei
En dan is er een volgende deur, een dikke houten Franse deur, in dikke oude muren die de hitte buiten houden. Deze deur stellen Gerben en Coleta voor ons open. Daar is voor ieder een met zorg en stijl ingerichte ruime kamer beschikbaar. Maar ook de rest van het huis staat deze week open. Als je honger hebt, pak je iets uit de koelkast. Als je moe bent, luier je op de bank. Als je inspiratie hebt, speel je op de piano. Dit is geen anoniem hotel. Langzaam verandert de schrijfgroep in een woongroep. We doen zelf boodschappen en koken om de beurt. We eten stilletjes verse baquette of doen zingend de afwas.

Het huis als hoofd
De tweede opdracht van de cursus is je hoofd te beschrijven als een huis. Als je hoofd een huis zou zijn, wat voor soort huis is het dan? Een flat, een zolderkamer, of Lou Soulei? En welke personages leven er in jouw hoofdhuis? Deze teksten lezen we in de middag aan elkaar voor, in de koele woonkamer. Eigenlijk doet het huis mee aan de cursus. Zijn wij alle personages in deze grote geest, in dit grote huis waarin ieder zijn eigen stem en bijdrage laat horen. Het huis is de pagina waarop wij schrijven.

Opnieuw thuiskomen
Pas na een week, als we weer pakken en teruggaan in de bewoonde wereld, merken we in wat voor paradijs we eigenlijk hebben geleefd. Veilig achter de dikke muren om de tuin, een plek waar we veilig naar binnen kunnen keren.

En dat doet wat. Juist omdat je van huis bent, in een nieuw huis, in een afgescheiden plek, kan je echt naar binnen keren. Kan je de tijd nemen om je hoofd en hart te verkennen, om in je buik en voeten te landen. Doordat je thuis bent, ver van huis, kan je op een nieuwe, frisse manier thuis komen in jezelf. Doordat je thuis bent, zelf kookt, afwast, schoonmaakt tussen het schrijven door, krijgt je onderzoek wortels. Je zit niet alleen maar in je hoofd, je steekt af en toe ook de handen uit de mouwen. En op een of andere manier zorgt dat voor verdieping, dan kunnen dingen bezinken, terwijl je uien snijdt.

En daardoor gaan we aan het einde van de week als hernieuwde mensen door de poort naar buiten. In ons zijn verschillende poortjes opengegaan. En Lou Soulei heeft zich in ons hoofd verankerd.
Deze cursus op deze plek: het klopt.


Meditating on the clay

In these blogs I write about the background of the different courses that Wonder-word organizes. This one is about our 6th Open Dharma Deep Rest Retreat in the North of Holland.


















"Why don't you come to Holland?" I asked Jaya and Gemma after managing the kitchen during a retreat in Spain.
"Yes, why not," they replied. "If you organize a place, we will come."
I called my Dutch Open Dharma Friends. Jaya and Gemma like to teach in Holland, I said. Let's organize that, they replied. So we looked on the internet for the right place. Which was not easy. We wanted cheap, we wanted a place where we could cook ourselves, we wanted silence.

We drove through the whole country, visiting places. Places were expensive. Had strict rules. Or had a very specific spiritual energy. We wanted an open, neutral place - that fits to open Dharma - that does not have too many statues. We wanted a place without tradition, so that during the retreat it would be easier for participants to find a new, fresh way to meditate.
After a long day of driving we arrived in Westerweelde, Ter Apel. We met de owners, the friendly Karin and Rens. No, they never had a silent retreat on their ground, but well, why not? The place was perfect. It is spacious, silent, a lot of camping possibilities, we could cook ourselves. The old attic was filled with benches and tables, a television and a pingpong- and footballtable - but well if we took it out we could meditate there. We counted the hall with steps, yes 35 people would fit here.
So we made flyers, an account number, a promotion-mail. We contacted organic farmers in the neighborhood. And in july 2009 we had our first Open Dharma Retreat in Holland, full.

The first retreat
I remember the first Dutch Open Dharma retreat as heaven. In the attic of this Dutch old farm were sitting Indian friends, my mother, Dutch friends, housemates and people I had never met before. The hall with the low beams was packed and side by side we were listening to Jaya and Gemma. It was as if all different parts of my life had merged into one moment.
We were in Groningen, the province were I grew up. Clay under our feet. A fresh blue sky. Flat land till the horizon. Space. It is the place where I grew up. When I was 18, I just wanted one thing: get out of there! I felt isolated on the Northern countryside. Couldn´t wait to leave, to see the ´real´ world. When I was 20 I went to India, and found some weird but deep realness there. I fell in love with meditation. On one of my later journeys to India I met Open Dharma, Jaya and Gemma.

Open Dharma
When I first heard Jaya's dharmatalks, she spoke in a language that reached my heart, not my head. I did several retreats with her. And slowly my analytical brain, that wanted to understand, fell asleep. Cause Jaya encouraged us to lie down. Which was new to me. I used to sit straight, analyze, focus, visualize and trying to be clear. Lying down I fell asleep. I was dizzy in my head. I couldn’t get grip on my mind.

But than, after a few days, when I came up from a deep rest, the world looked differently. The light fell so beautifully through the windows. The trees were glowing. The birds were singing. And under that was a deep silence, that I had never experienced before. The whole world resonated through me. I went to Jaya. Is this real, I asked. Yes, she said, without any doubt.
When I gave up the control and my wish to understand everything, I found something much deeper. A deep wise love. That wasn't something that I could achieve or find. But that ccomes to me when I surrender to life.
That is what Open Dharma teaches. No method, no goal. Rest. Surrender to life how it is right now. Be available to life.

India in Holland
It was strange to practice this on the ground on which I learned to walk, talk and fight. On the ground I tried to be strong. But I wasn't isolated anymore. The real world had come to Groningen. I loved how my international friends enjoyed the place. Swimming in the small lake, camping outside, walking though the fields and the forest, smelling the cowshit, seeing the windmills working, following our straight canals. I was saw my land with new eyes. And I felt the same joy and thankfulness as in India. The cowshit started to smell a like insence, the windmill did Shiva's dance.
Spirituality is not linked to India. Not linked to a method. Not to a statue. It is nameless and placeless, freely available. Also on the Dutch clay. This year we go for the 5th time. And this still I am as much looking forward going to Ter Apel as I am looking forward going to India.

dinsdag 24 juni 2014

Het stille podium


Foto: Jan Huneman

Er past niets meer in mijn hoofd. Mijn hoofd zit vol met ruimte. Ik voel me zo ruimtelijk als het oerol-podium van Spinvis op de Noordvaarder. Slechts een dun touwtje begrenst het speelvlak; een enorme vlakte van zand, omgeven door lucht en zee. Een langzaamlopende vrouw vult het decor. Meer is niet nodig.

Ik zit op de tribune en moet denken aan een tekst die ik tijdens mijn laatste schrijfcafe over stilte heb geschreven.

"Mijn stilte huist achter de coulissen. Terwijl de hoogmoedige en de ondernemer het hoogste woord voeren op het podium, en enthousiasme en doorzettingsvermogen zich klaarmaken in de kleedkamer voor hun volgende wervelende optreden, wacht stilte geduldig af. En dan, als de ene theatergroep afgaat en de ander bijna opkomt, verschijnt stilte op het podium. Heel even. Ze vult alle hoeken van de zaal met haar aanwezigheid, iedereen houdt zijn adem in. De jongen laat zijn mobiel rusten, een vrouw zucht diep en knijpt in de hand van haar onbekende buurman. Even, heel even, weten zij weer wie zij zijn. Om dat meteen weer te vergeten als de lampen aanspringen en de zaal zich vult met geluid. Maar achter de coulissen van ieders hoofd blijft de stilte."

Op Oerol werkt het andersom. Hier is de stilte niet de ongemerkte tussenpauze, maar zij is het decor, hier is zij het optreden. Acteurs lopen door haar heen, muziek omlijst haar, maar niets evenaart haar. Elk optreden valt eigenlijk in het niet bij het podium. De stilte is oerol, overal.
Ook in mijn hoofd. Hoeveel ik ook heb gezien; mensen, muziek, voorstellingen. Mijn hoofd raakt maar niet vol. De rollen draaien om. Stilte op het podium, drama achter de coulissen.

Nu, een paar dagen na oerol, worden podia weer afgebroken, kunstwerken worden gereduceerd tot een stapel staal en zeil. De illusie wordt ontmanteld. En het eiland zucht. Het is weer tijd voor haar ware natuur.